Σάββατο 23 Απριλίου 2011

ΜΕΓΑΛΟ ΣΑΒΒΑΤΟ - "ΔΕΥΤΕ ΛΑΒΕΤΕ ΦΩΣ










Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ


Το πρωί γίνεται η Λειτουργία του Μεγάλου Βασιλείου, είναι η προαναγγελία του μεγάλου γεγονότος και το βράδυ γίνεται η Ακολουθία της Αναστάσεως. Λίγο πριν τα μεσάνυχτα, όλα τα φώτα της εκκλησίας σβήνουν και πέφτει παντού σκοτάδι. Στις 12 το βράδυ, ο ιερέας ψάλλει το "Δεύτε λάβετε φως" και βγαίνει με τη λαμπάδα του αναμμένη μέσα από την Ωραία Πύλη και δίνει φως στους εκκλησιαζόμενους.
. Στη συνέχεια οι πιστοί βγαίνουν έξω από την εκκλησία, όπου ο παπάς διαβάζει το Ευαγγέλιο της Αναστάσεως και μόλις τελειώσει ψάλλει το "Χριστός Ανέστη..." Αμέσως μετά αρχίζουν να πέφτουν πυροτεχνήματα και βεγγαλικά. Μετά την Ανάσταση, οι πιστοί μεταφέρουν στο σπίτι τους το Αγιο Φως. Στην είσοδο του σπιτιού τους, κάνουν, με τον καπνό της λαμπάδας, το σχήμα του σταυρού.

Μετά ανάβουν το καντήλι και προσπαθούν να το κρατήσουν τουλάχιστον τρεις με σαράντα ημέρες. Στη συνέχεια κάθονται στο Πασχαλινό τραπέζι για να φάνε την πατροπαράδοτη μαγειρίτσα (σούπα από αρνίσια ή βοδινά εντόσθια). Τσουγκρίζουν κόκκινα αυγά και τρώνε κουλούρια και τσουρέκια. Για να φτιάξουν τις λαμπρόπιτες, βάζουν ζυμάρι μέσα σε στρογγυλό ταψί, και φτιάχνουν κάτι σαν πηγάδι μέσα στη μέση της ζύμης, το γεμίζουν με γέμιση από τυρί και αυγά και τις αλείφουν με αυγό πριν τις ψήσουν.

Στα Καλάβρυτα - "Τις λαμπάδες του ναού ανάβουν κατά οικογένειες, ενώ ψάλλουν το "Δεύτε λάβετε φως".

Στο Ραψομάτι Αρκαδίας - "Πρώτη παίρνει φως μια νιόνυφη και φιλάει το χέρι του παπά και τον δίνει το τσιμπιλχανέ" (χρήματα).

Στην Αθήνα - Τα κορίτσια ανάβουν την λαμπάδα τους από λαμπάδα κάποιου άντρα, για να παντρευτούν.

Στη Χίο, όταν ο παπάς διαβάζοντας το Ευαγγέλιο λέει: "και σεισμός εγένετο μέγας" και ψάλλεται το Χριστός Ανέστη, η ατμόσφαιρα δονείται από τις κωδωνοκρουσίες, τους πυροβολισμούς, τους κρότους των κροτίδων και πυροτεχνημάτων. Μερικές φορές στόχος των κροτίδων που εκσφενδονίζονται είναι ο ίδιος ο παπάς.

Στην Κορώνη της Μεσσηνίας ένα πραγματικό πανδαιμόνιο γίνεται στους δρόμους, όπου πολλοί σπάνε πήλινα κανάτια, όπως λένε στη Ζάκυνθο, "για τη χάρη του Χριστού και την πομπή των Οβραίων", αλλά στην ουσία, για την εκφόβιση των δαιμόνων που αντιμάχονται την Ανάσταση του Σωτήρος.

Στη Σινώπη, οι πιστοί δεν λησμονούν το πάθος τους κατά του Ιούδα και όταν πει ο παπάς το Χριστός Ανέστη, τότε θα πάρει ο καθένας από κάτω ένα δαφνόφυλλο να το κάψει, γιατί η δάφνη είναι καταραμένο δέντρο. (από τη δάφνη κρεμάστηκε ο Ιούδας)

Στην Κέρκυρα, το Μεγάλο Σάββατο γεμίζουν στην αγορά ένα κάδο με νερό και τον στολίζουν με πρασινάδες και λουλούδια. Όποιος περάσει από κει πρέπει να ρίξει στη μαστέλα ένα νόμισμα. Και μόλις σημάνουν οι καμπάνες της Ανάστασης, όσοι βρεθούν κατά τύχη εκεί κοντά, παίρνουν νερό από τον κάδο και πλένουν το πρόσωπο και τα χέρια τους, για να καθαριστούν από κάθε βρωμιά και αμαρτία. Συγχρόνως οι γυναίκες δαγκώνουν, στο σπίτι τους, όποιο σιδερένιο αντικείμενο βρουν πρόχειρο, (ένα κλειδί στη Ζάκυνθο), λέγοντας "Σιδερένιο το κεφάλι μου !".

Στη Φθιώτιδα τη νύχτα που γίνεται η Ανάσταση, ένας Επίτροπος της Εκκλησίας παίρνει μια σκλίδα (καλάμι από βρίζα) αγιασμένη από τον αγιασμό των Φώτων, ανεβαίνει στο καμπαναριό ψηλά και την ανάβει για να προφυλάξουν ολόκληρη την περιοχή από το χαλάζι. Ο τόπος που θα δει το φως αυτής της σκλίδας δεν κινδυνεύει από χαλάζι. Το Aγιο Φως της Ανάστασης, που θα φωτίσει το αγιασμένο από τα Φώτα καλάμι, έχει την δύναμη να προστατεύσει ολόκληρη την περιοχή που θα φωτίσει από το φως της Ανάστασης.

Στη Βινία των Αγράφων την ώρα που θα πει ο παπάς το Χριστός Ανέστη, οι Χριστιανοί καίνε το φανό. Μαζεύουν τα παιδιά ξερά κλαδιά πάνω στο βράχο, που είναι αντίκρυ στο χωριό και λέγεται Σουφλί. Ακούγοντας το πρώτο Χριστός Ανέστη, τρέχουν με τη λαμπάδα στο χέρι (που την άναψαν, όταν ο παπάς είπε "Δεύτε λάβετε φως") και λαμβάνουν φωτιά στο φανό".

Στα χωριά της Λήμνου "στη Δευτερανάσταση" πήγαιναν κληματσίδες, τις έστηναν ολόρθες και έβαζαν φωτιά".

Στη Σύρο το Μεγάλο Σάββατο αρχίζει με το κάψιμο του φανού, στη θέση στην Κιουρά της Πλάκας. Το Πανελλήνιο αυτό έθιμο έχει σχέση με τη δεισιδαιμονία του λαού μας που πιστεύει ότι η καταστροφή του ομοιώματος του προδότη θα τον απαλλάξει από τα όποια δεινά.


Η Ανάσταση του Χριστού είναι και για το λαό σύνθημα αγάπης, το οποίο εκδηλώνεται με τον αμοιβαίο ασπασμό των εκκλησιαζόμενων. Σε μερικούς μάλιστα τόπους το "φίλημα της αγάπης" είτε κατά την νύκτα της Ανάστασης είτε κατόπιν στη Δεύτερη Ανάσταση (τη λεγόμενη και Αγάπη) γίνεται με αρκετή ιεροπρέπεια στην Εκκλησία.

Στα χωριά της Πυλίας, παλαιότερα τη νύχτα της Ανάστασης και στην "Αποκερασά" (β' Ανάσταση) ένας ένας έβγαιναν από την εκκλησιά και ανασπάζονταν τους άλλους και στεκότανε στην αράδα, για να τον ανασπαστούν κι αυτόν όσοι θα έβγαιναν αργότερα. Έτσι έκαναν μιαν αράδα ως την άκρη. Έδιναν τα χέρια, έλεγαν Χριστός Ανέστη, φιλιόντουσαν και όσοι ήταν μαλωμένοι και θέλανε να συχωρεθούν δέχονταν τη συγχώρεση.

Στα Νένητα της Χίου, κατά την ώρα που ασπάζονταν την εικόνα της Ανάστασης και το Ευαγγέλιο, γινόταν συγχρόνως και ασπασμός μεταξύ των εκκλησιαζόμενων, οι οποίοι αντάλλασσαν και τα στασίδια τους σαν σημείο εγκάρδιας αγάπης.


ΚΑΘΑΓΙΑΣΜΟΣ ΑΥΓΩΝ

Με την τελετή της Ανάστασης συνάπτονται και μερικά λαϊκά έθιμα, όπως ο αγιασμός των κόκκινων αυγών. "Τα ανεστημένα αυγά" ή "τ' αυγά του Καλού Λόγου" έχουν, όπως και "τα ευαγγελισμένα αυγά" της Μ. Πέμπτης, εξαιρετικές ιδιότητες.

Στη Σινώπη, το Μ Σάββατο το πρωί, έβαζαν σ ένα καλαμάκι τόσα αυγά, όσα άτομα είχε η οικογένεια, και τα πήγαιναν στην Ανάσταση, για ν' ακούσουν τον Καλό Λόγο, "το Χριστός Ανέστη"!

Στη Δυτ. Μακεδονία τα τοποθετούν παραπλεύρως της Ωραίας Πύλης, κάτω από την εικόνα του Χριστού, στη Σέριφο κάτω από το προσκυνητάρι "για ν' ακούσουν το Χριστός Ανέστη", στο Γουρουνάκι Χασίων "άμα τελειώσει η λειτουργία και διαβάσει όλα τ' αυγά ο παπάς, θα βγούνε οι κάτοικοι έξω και θα πάνε ένας-ένας να σπάσουν το αυγό τους από το ξύλινο σήμαντρο, που είναι κρεμασμένο έξω από την εκκλησία". 


Πηγή : www.ert.gr 


@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@@

Μεγάλο Σάββατο

Το Μεγάλο Σάββατο είναι η τελευταία ημέρα της Μεγάλης 
Εβδομάδας και της Μεγάλης Σαρακοστής. Αφιερωμένη από την 
Εκκλησία μας στην κάθοδο του Ιησού στον Άδη. Ενώ το σώμα 
του Ιησού βρίσκεται στον τάφο, η ψυχή του κατέβηκε 
προσωρινά στον Άδη για να μεταφέρει στους νεκρούς τον 
Λόγο Του. 
Εντωμεταξύ οι Αρχιερείς με την άδεια του Πιλάτου, 
εγκαθιστούν φρουρά έξω από το μνήμα του Χριστού. Αυτό το 
έκαναν για να μην μπορέσουν οι μαθητές Του, να κλέψουν 
το σώμα Του και να διαδώσουν ότι αναστήθηκε. Είχαν οι 
Αρχιερείς αυτόν τον φόβο επειδή την ανάσταση Του, είχε 
προαναγγείλει ο Ιησούς ενόσω ήταν εν ζωή. 
Το πρωί του Μεγάλου Σαββάτου, στις εκκλησίες μας, 
τελείται η Θεία Λειτουργία της Πρώτης Ανάστασης. 
Ονομάζεται έτσι, γιατί σε κάποιο σημείο της, ο Ιερέας 
προαναγγέλλει την Ανάσταση του Κυρίου, λέγοντας: «Ανάστα 
ο Θεός κρίνων την γην…». Ίσως η ύπαρξη αυτής της 
προαναγγελλίας, να είναι ο λόγος που το πένθος των 
πιστών την ημέρα αυτή είναι μικρότερο σε σχέση με αυτό 
της Μεγάλης Παρασκευής.
Στα Ιεροσόλυμα, η τελετή της Αφής του Αγίου Φωτός και 
της Ανάστασης του Κυρίου, γίνονται το μεσημέρι του 
Μεγάλου Σαββάτου. Στην Ελλάδα η Θεία Λειτουργία της 
Αναστάσεως γίνεται το βράδυ του Μεγάλου Σαββάτου. Κατά 
την διάρκεια της Λειτουργίας, στις 12 ακριβώς τα 
μεσάνυχτα, σβήνουν τα φώτα της εκκλησίας και ο ιερέας 
προβάλει στην Ωραία Πύλη, κρατώντας σε κάθε χέρι από μία 
δεσμίδα τριάντα τριών κεριών με το Άγιο Φως, και 
ψάλλοντας το «Δεύτε λάβετε Φως…». Στην συνέχεια ιερείς, 
ψάλτες και πιστοί βγαίνουν στο περίβολο της εκκλησίας 
όπου γίνεται η ανάγνωση του Ευαγγελίου της Αναστάσεως 
και ψάλλεται το «Χριστός Ανέστη εκ νεκρών θανάτω θάνατον 
πατήσας και τοις εν τοις μνήμασι, ζωήν χαρισάμενος». 
Οι πιστοί μετά το τέλος της λειτουργίας μεταφέρουν το 
Άγιο Φως στα σπίτια τους και το έθιμο θέλει να το φυλάνε 
να μην σβήσει για σαράντα ημέρες. Το Μεγάλο Σάββατο, 
όπως και η Μεγάλη Παρασκευή, είναι ημέρα αυστηρής 
νηστείας, με το λάδι να ανήκει στις απαγορευμένες 
τροφές. 
Όσοι δεν έχουν φτιάξει κουλούρια ή τσουρέκια και δεν 
έχουν βάψει κόκκινα αυγά την Μεγάλη Πέμπτη, το Μεγάλο 
Σάββατο έχουν την τελευταία τους ευκαιρία να το πράξουν. 
Οι ετοιμασίες των νοικοκυριών για το Πάσχα έχουν φτάσει 
στο τέλος τους. Το μόνο που απομένει είναι η κατασκευή 
της μαγειρίτσας που θα φαγωθεί μετά την ανάσταση καθώς 
και η προετοιμασία της ψησταριάς και της σούβλας για το 
αρνί ή το κατσίκι που θα φαγωθεί την ημέρα του Πάσχα.




Πηγή : www.matia.gr 
 


Στο χωρίο μας όταν γυρίσουμε στο σπίτι μετά την Ανάσταση σταυρώνουμε την εξώπορτα του σπιτιού μας με τη λαμπάδα και δημιουργούμε ένα καπνισμένο σταυρό . Μετά με το Άγιο φως ανάβουμε το καντηλάκι του σπιτιού , και προσπαθούμε να το κρατήσουμε αναμμένο όσο περισσότερο μπορούμε .


Αρκεί να σας διηγηθώ το εξής γεγονός (δεν θυμάμαι που το άκουσα ή το διάβασα πριν καιρό...)
Στο Λονδίνο, έλληνας , κάνει Ανάσταση σε κάποια ελληνορθόδοξη εκκλησία και ξεκινά με τη λαμπάδα αναμένη
για να επιστρέψει στο σπίτι  με το αυτοκίνητό του..
Τον σταματάει λοιπόν η αγγλική αστυνομία, μιας και τον θεώρησαν επικίνδυνο, βλέποντας έναν άνδρα να οδηγεί μεσάνυχτα
με μία φωτιά στο χέρι...
Ο έλληνας τους εξηγεί οτι αυτό είναι ένα ελληνικό έθιμο και πρέπει να πάει στο σπίτι του, χωρίς να σβήσει η λαμπάδα του και το Άγιο Φως..
Και τότε τί έγινε λέτε..????
Οι αστυνόμοι, σεβόμενοι το ελληνικό έ8ιμο, αποφάσισαν να πάει μαζί του στο αυτοκίνητο ένας αστυνομικός για να του κρατά του αν8ρώπου τη λαμπάδα....και φυσικά ένα ακόμη αυτοκίνητο, συνόδευσε τον Ελληνα μέχρι το σπίτι του!
Ετσι το ΄Αγιο Φως και ο Έλληνας, πήγαν με αστυνομική συνοδεία στο σπίτι...!!!

Μπράβο πάντως στην αγγλική αστυνομία, για το σεβασμό που έδειξαν στον άν8ρωπο αυτό και στα ελληνικά έθιμα!
Δεν είμαι σίγουρη πως 8α γινόταν κάτι ανάλογο, και στην Ελλάδα, από τους έλληνες αστυνομικούς...
μάλλον με καμιά κλήση θα έφευγε ο άν8ρωπος, ή και ακόμη χειρότερα, 8α συνοδευόταν στο πλησιέστερο αστυνομικό τμήμα
για εξακρίβωση στοιχείων....

 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου