Χρόνια πολλά, μανάδες!

Χρόνια πολλά, μανάδες!

ΣΗΜΕΡΑ, όπως και κάθε χρόνο τη δεύτερη Κυριακή του Μαΐου, γιορτάζουμε την Ημέρα της Μητέρας. Εχω μία διαφωνία… Από το 1979 που ο ηθοποιός και θεατρικός συγγραφέας Γιώργος Διαλεγμένος πρωτοπαρουσίασε το θεατρικό του έργο με τίτλο «Μάνα, Μητέρα, Μαμά», αυτό το τρίπτυχο μου έχει κολλήσει και πάντα προσπαθώ να ερμηνεύσω γιατί έχουμε τρεις διαφορετικές προσφωνήσεις για τη γυναίκα που μας γέννησε και τι εννοούμε με την καθεμία. Βασικά, το «μαμά» πρέπει να είναι ξενόφερτο και ίσως να μας κόλλησε από το γαλλικό ομόηχο «μαμά» ή το ιταλικό «μάμα». Η ουσία είναι πως παλαιότερα μόνο τα παιδιά που έμεναν στις κεντρικές γειτονιές των μεγάλων πόλεων έλεγαν τη λέξη «μαμά». Το «μαμά» έχει κάτι που ταιριάζει στα μαμόθρεφτα, στους μπούληδες… Από την άλλη μεριά, πάλι, το «μητέρα» δείχνει πιο πολύ σεβασμό, παρά εκφράζει την πληθώρα των συναισθημάτων που βγαίνουν από μέσα σου όταν λες τη λέξη «μάνα»! Δεν είναι τυχαίο ότι και οι ποιητές αυτή την προσφώνηση χρησιμοποιούν: «''Μάνα'' κράζει το παιδάκι, ''μάνα'' ο νιος και ''μάνα'' ο γέρος / ''μάνα'' ακούς σε κάθε μέρος. Α! Τι όνομα γλυκό!». (Ποίημα Γεωργίου Μαρτινέλη) Βεβαίως, έχει χρησιμοποιηθεί και η λέξη «μητέρα» -κυρίως από στιχουργούς- και μάλιστα την εποχή που ξένες επιρροές μπαστάρδευαν το ελληνικό τραγούδι για να το κάνουν πιο κομ-ιλ-φό. Κακά τα ψέματα, αλλά άλλη λέξη που να σημαίνει τόσα και να σε γεμίζει τόσο, όταν τη λες, όσο η λέξη «μάνα» δεν υπάρχει. Σε ενοχλεί όταν σε παραπροσέχει; Λες: «Αμάν, ρε μάνα!». Σου κάνει τα χατίρια; Λες χαμογελώντας: «Α, ρε μάνα!». Κάνεις κάτι που σε κάνει υπερήφανο; Λες: «Πού ’σαι, ρε μάνα, να δεις τον γιο σου!». Τη μάνα φωνάζεις! Ούτε τη μητέρα, ούτε τη μαμά! Γι’ αυτό και θα ήθελα να αλλάξουν το όνομα της σημερινής γιορτής και να τη λένε Ημέρα της Μάνας! Σημείωση: Κάποιοι μαθαίνετε στα παιδιά σας και τη λέξη «μανούλα». Μην το κάνετε. Η λέξη αυτή δεν είναι προσφώνηση, αλλά χαρακτηρισμός. Θα μπερδευτούν μεθαύριο. Θα ακούν διάφορους να λένε «Μανούλα ο (τάδε) υπουργός στην κονόμα» και δεν θα καταλαβαίνουν πως ο υπουργός δεν τεκνοποίησε, αλλά απλώς θήλασε τις μίζες. Και να θυμάστε: «Κι όποιος μάνα πια δεν έχει, ''μάνα'' κράζει στ' όνειρό του / πάντα ''μάνα'' στον καημό του είν' ο μόνος στεναγμός!»